29-09-2012

Zaterdag 29 september was onze excursie naar Arnhem. Het aantal deelnemers was deze keer niet heel erg groot, maar dat kon de pret niet drukken. We begonnen de dag om 10.30 uur in Café Brasserie Dudok. Dit is gevestigd in een heel mooi rijksmonumentaal pand. Vroeger zat er de Van Ranzow bank. Dudok is bekend om het gebak en iedereen kon bij de koffie of thee kiezen uit verschillende soorten gebak.

Om 11.00 uur kwam onze gids voor de stadswandeling ons halen.

We begonnen onze wandeling bij de Sabelspoort. Dit is de enig overgebleven middeleeuwse stadspoort van Arnhem.

Het Provinciehuis. Heel veel kunstenaars hebben hieraan hun bijdrage geleverd.

Er is heel veel met reliëf gewerkt in de gevels

Uitleg door onze gids, voor het Provincie-huis. Vanaf hier heb jee goed uitzicht op de Eusebiuskerk.

Een mooi oud gebouw aan de Markt. De Waag is gebouwd tussen 1762 en 1768 en diende tot 1921 als stadswaag. Sinds 1998 is het een proeflokaal.

De Walburgiskerk; is veel ouder dan je op het eerste gezicht zou denken.

Het Duivelshuis. Dit mooie gebouw uit de 16e eeuw was ooit het woonhuis van veldheer Maarten van Rossum. Het maakt nu deel uit van het Stadhuis.

Het Duivelshuis dankt zijn naam aan deze beelden aan de onderkant van het gebouw.

Ondanks dat er in WOII veel is verwoest, zijn er ook nog aardig wat oude panden te vinden. Zoals dit hier.

Met ernaast een mooi poortje. Er zit nu een kledingzaak.
Volgens onze gids een bekend merk, maar niet bekend bij onze groep.

Er tegenover staat dit pand; ook weer met veel versieringen aan de gevel.

De Joodse synagoge, met op de gevel een tekst uit Jesaja 65:7; “Want mijn huis zal een bedehuis heten voor alle volken.”

In de oorlog werd het grootste deel van de Arnhemse joden naar concentratiekampen gedeporteerd. Na de oorlog nam het aantal joden weer toe door de komst van vluchtelingen uit Duitsland. De synagoge ging in 1950 weer open, maar verkeerde in slechte staat. In 2001 begon de restauratie die in 2003 werd voltooid.

Als je zo nu en dan eens naar boven kijkt tijdens een stads-wandeling ontdek je soms leuke dingen. Zoals hier bij een pand wat een drukkerij is geweest; in de gevel zie je een kroontjespen en een inktpotje.

Het voormalig postkantoor aan de Jansplaats. In dit mooie neogotische gebouw uit 1889 zit nu een boekwinkel.

De Korenmarkt, het voormalige centrum van de graanhandel; tegenwoordig de uitgaansplek van Arnhem. Heel veel mooie geveltjes.

De Korenbeurs; in 1899 gebouwd in eclectische stijl met kenmerkten uit de neogotiek en neorenaissance. Sinds 1914 geen handelsfunctie meer en sinds 1973 in gebruik als filmhuis.

De voormalige Evangelisch Lutherse Kerk uit 1737 is een van de zeldzame classicistische gebouwen in Arnhem. Nadat de Lutherse gemeente verhuisde naar een ander gebouw werd het gebruikt als graanopslagplaats. Nu is het een uitgaansgelegenheid.

Keurig op tijd werden we om 12.30 uur door onze gids bij ons lunchadres afgeleverd: De Lunchclub in de Jansstraat. We zaten met ons gezelschap beneden in de kelder. We moesten hiervoor een spannend trapje af. Er kon gekozen worden uit tomaten- of champignonsoep en daarna was er een ruime keuze uit allerlei broodjes en sandwiches.

Het eten was op en we waren weer uitgerust om verder te gaan met het middagprogramma. Onze gids voor de tocht door de Historische Kelders haalde ons op.

In de vloer van de kelder zat ook nog een grote put.

Bij de Lunchclub kan je aan de straatkant versgebakken stroopwafels en Arnhemse meisjes kopen.

We begonnen onze rondleiding door de kelders eerst buiten. Op een aantal plaatsen in de straat zie je van deze stenen “kelder 1e kwart 15e eeuw”.

Hier zit zelfs een kelder uit 1354.

De ontvangstruimte en tevens de ingang naar de Historische Kelders. Jarenlang hebben 30 eeuwenoude kelders in o.a. de Rijnstraat praktisch ongebruikt onder de grond gelegen. De kelders dateren uit de 14e eeuw, toen Arnhem een bloeiperiode als handelsstad beleefde. Later werden de kelders vooral gebruikt voor opslag van brandstof zoals kolen en daarna als koeling, voordat de koelkasten bestonden. Sinds 2001 zijn de kelders in oude glorie gerestaureerd en d.m.v. doorgangen onderling met elkaar verbonden.

We wisten eigenlijk niet wat we van deze rondleiding moesten verwachten, maar het was een heel aparte ervaring zo onder de grond.

Een oude plattegrond van Arnhem.

Overal waren mooie doorkijkjes.

Uitleg door onze gids.

Een kelder met een brandkast. De toenmalige eigenaar heeft deze vlak voor WOII laten plaatsen.

Sommige kelders zijn nu ook in gebruik voor het houden van feesten.

Het mysterie van de afgezaagde trap.

Kaarsennissen.

Vanaf de Historische Kelders wandelden we op ons gemak naar de Eusebiuskerk. Het was de bedoeling dat we met een panoramlift naar boven zouden gaan in de toren, waar een heel mooi uitzicht over Arnhem en verre omtrek is. De toren wordt al enige tijd gerestaureerd en precies op het moment dat wij onze excursie hadden, was de lift buiten gebruik. Gelukkig wisten we het op tijd en konden we nog een gids regelen die ons vanalles over het interieur van de kerk vertelde.

Hier is goed te zien hoe de toren helemaal in de steigers staat.

Hele moderne lampen in een oud interieur. Meestal is het niet echt mooi, maar deze lampen pasten goed.

De preekstoel uit 1820 met de Goede Herder met het Lam op zijn schouders komt oorspronkelijk uit de St.-Bonifatiuskerk te Dordrecht.

Onze gids was blij dat we een Historische Vereniging zijn, dan kon hij extra veel vertellen. Hier staan we bij het Praalgraf van Karel van Gelre.
Hij stierf in 1538 en werd hier in een marmeren graftombe begraven.

Een beetje rare plaats; zo in de lucht. Zittend in zijn harnas zien we Karel van Gelre.

De enige overgebleven muurschildering in de Eusebiuskerk stamt uit het midden van de 16e eeuw en vertoont sporen van de beeldenstorm.

We hadden deze dag al heel wat trapjes in kelders gehad, toen onze gids vroeg of we ook nog bij de opgravingen wilden kijken. Dit was wel het spannendste trapje van de dag, maar iedereen kwam veilig beneden (en ook weer boven). De Eusebiuskerk is voor een deel op resten van de vroegere St-Maartenskerk gebouwd en in de crypte werden in 1960 bij opgravingen resten van deze kerk ontdekt. Daarbij werden ook sarcofagen met menselijke resten blootgelegd.

We sloten onze dag Arnhem af met koffie/thee of fris bij Dudok. Recht tegenover de Eusebiuskerk en ook vlakbij de parkeergarage. Dat was wel lekker na een hele dag lopen.

We kunnen terugkijken op een geslaagde dag.
Op dit moment zijn we bezig met het plannen van de excursies voor 2013. Info hierover volgt later nog.